Bez jakiej maszyny trudno wyobrazić sobie dzisiaj gospodarstwo rolne? Bez wątpienia, bez brony talerzowej. Czy jednak każda talerzówka sprawdzi się w każdych warunkach? Niekoniecznie. Jak więc dokonać właściwego wyboru dla swojego gospodarstwa? Brona talerzowa to jedna z najbardziej powszechnych maszyn uprawowych.
Stała się nieodzownym elementem wielu gospodarstw, skutecznie zastępując stare i mało efektywne pługi podorywkowe. Okazuje się, że brona talerzowa ma znacznie szersze zastosowanie niż tylko uprawa pożniwna. Jej zalety to przede wszystkim stosunkowo niewielkie zapotrzebowanie na moc ciągnika, niska podatność na zapychanie nawet przy dużej ilości resztek pożniwnych oraz skuteczne mieszanie gleby. To wszystko sprawia, że warto rozważyć zakup tej maszyny od Rolmako.
Do czego służy brona talerzowa?
Brona talerzowa składa się z dysków zamocowanych na osi, które obracają się podczas pracy ciągnika. Konstrukcja opiera się na dwóch belkach z zamocowanymi talerzami, które podczas pracy spulchniają i rozdrabniają ziemię. Zabieg ten jest szczególnie korzystny po orce, gdyż pomaga rozdrobnić zbite bryły gleby lub po zasiewach, aby pokryć materiał siewny odpowiednią warstwą ziemi Brony są również skuteczne w zwalczaniu chwastów podczas płytkiej orki (podorywki) oraz przy mieszaniu nawozów mineralnych lub obornika z glebą. Pracują na głębokości 5-15 cm, a intensywność pracy zależy od kąta ustawienia talerzy w stosunku do kierunku ruchu. Mały kąt jest stosowany do rozcinania skib po orce lub wyrównywania pola, średni do mieszania nawozów z glebą, a największy do uprawy ściernisk lub przykrywania nawozów zielonych. Kąt talerzy można regulować ręcznie lub hydraulicznie.
Czy brona talerzowa jest uniwersalna?
Choć brona talerzowa wydaje się być uniwersalnym narzędziem, jej skuteczność zależy od wielu czynników. Jest wszechstronnie stosowana do płytkiej uprawy pożniwnej, mieszania obornika, likwidowania poplonów i przygotowania gleby przed siewem. Jednak przy planowaniu zakupu należy określić, do jakich zadań będzie najczęściej używana. Od tego zależy konfiguracja maszyny, w tym wybór amortyzacji, kąta pochylenia talerzy, rozstawu narzędzi roboczych, średnicy i kształtu talerzy. Na przykład, ciężka brona ścierniskowa U671 różni się od agregatu talerzowego U693. Wybór odpowiedniego modelu zależy od oczekiwań rolnika i warunków, w jakich maszyna będzie pracować.
Dlaczego brona talerzowa powinna być w każdym gospodarstwie rolnym?
Zakup brony talerzowej to inwestycja, która może znacząco poprawić efektywność gospodarstwa. Użycie talerzówki przynosi liczne korzyści niezależnie od rodzaju uprawianych roślin. Pomaga w eliminacji chwastów, poprawie jakości gleby, jej nawodnienia, dotlenienia i zwiększenia zawartości składników odżywczych. Doprowadzenie ziemi do tak dobrej kondycji za pomocą innych metod byłoby czasochłonne i kosztowne, a być może wymagałoby dodatkowej pracy ręcznej. Dzięki bronowaniu przed wysiewem i po zbiorach można wyraźnie zwiększyć jakość i ilość plonów, co przekłada się na większe zyski.
Brona talerzowa to więc narzędzie, które z pewnością zasługuje na uwagę każdego rolnika planującego rozwój swojego gospodarstwa.
Typy bron talerzowych
Agregaty talerzowe dostępne są w różnych wariantach. Są to między innymi brony do płytkiej uprawy przedsiewnej i podorywkowej po żniwach, takie jak modele U693 i U652, które są bardzo uniwersalne. Istnieją brony specjalnie przeznaczone do uprawy ścierniskowej, jak model Rolmako U671 oraz brony uprawowo-siewne, takie jak model U693 z możliwością sprzężenia z siewnikiem. Na pierwszy rzut oka różnice między tymi maszynami mogą być trudne do zauważenia, ale są one istotne. Kluczową różnicą jest rozstaw między rzędami talerzy. W maszynach uprawowo-siewnych, gdzie brona ma za zadanie przygotować glebę do siewu, rozstaw ten jest mniejszy w porównaniu do maszyn przeznaczonych do uprawy ścierniska. Jest to związane z ilością resztek pożniwnych – w przypadku podorywki jest ich dużo, więc talerze muszą być rozmieszczone szerzej, najlepiej w odległości wynoszącej 90 cm, aby zapewnić swobodny przepływ masy i minimalizować ryzyko zapchania. W maszynach uprawowo-siewnych resztek pożniwnych jest mniej, dlatego rozstaw wynoszący 70 cm jest odpowiedni. Taka konstrukcja pozwala również na zbliżenie środka ciężkości agregatu do ciągnika, co zmniejsza obciążenie podnośnika. Te podstawowe różnice w budowie, wyposażeniu i możliwościach konfiguracyjnych są istotne przy wyborze odpowiedniego sprzętu.
Jaką szerokość brony talerzowej wybrać? Wymagana moc ciągnika?
Dobierając bronę talerzową należy uwzględnić moc ciągnika. W zależności od rozmiaru i ciężaru maszyny zapotrzebowanie na moc może wynosić od 80 do 320 KM. Ważne są również warunki glebowe – ziemie ciężkie i mokre wymagają silniejszej brony talerzowej, natomiast na glebach lekkich wystarczy mniejsza moc. Jeśli zależy Ci na większym pokryciu pola przy jednym przejeździe, musisz liczyć się z potrzebą mocniejszego ciągnika. Kąt pochylenia talerzy również wpływa na wymaganą moc, przy bardziej agresywnym kącie potrzeba więcej mocy. Rolmako oferuje talerzówki o szerokości od 1,25 do 8,0 metrów. Szerokie brony talerzowe są zalecane dla dużych gospodarstw, natomiast mniejsze sprawdzą się w każdym gospodarstwie.
Jakie talerze uprawowe wybrać?
Wybór odpowiednich talerzy jest kluczowy dla jakości pracy brony talerzowej. Talerze mniej uzębione lub gładkie o średnicy około 510 mm są bardziej specjalistyczne i najlepiej sprawdzają się przy płytkim zrywaniu ścierniska. Nie nadają się natomiast do głębszej uprawy. Bardziej uniwersalne są talerze mocniej uzębione o średnicy 560 mm lub większe, które sprawdzają się zarówno przy płytkiej uprawie przedsiewnej, jak i głębszej pracy, np. podczas mieszania obornika, niszczenia poplonów czy uprawy po kukurydzy. Talerze o średnicy powyżej 600 mm dostępne są w modelach Rolmako U652 oraz U671. Większa średnica oznacza grubszy materiał, co przekłada się na dłuższą żywotność. Kąt pochylenia talerzy ma również znaczenie – na ściernisko lepszy jest agresywny kąt, natomiast do prac przedsiewnych bardziej łagodny.
Specjalistyczne talerze faliste SpeedCutter do ultra-płytkiej uprawy
Brona talerzowa SpeedCutter wyróżnia się talerzami falistymi, które zastępują tradycyjne talerze. Nowy design słupicy pozwala na pełne wykorzystanie zalet talerzy falistych. Talerze faliste zaprojektowano do ultra-płytkiej uprawy na głębokość 2-5 cm z prędkością 20 km/h. Geometria tych talerzy została opracowana na podstawie licznych prób w różnych warunkach – od pól piaszczystych po gleby z dużą ilością resztek pożniwnych i ciężką, wilgotną ziemią. Dzięki temu talerze te oferują nowe możliwości uprawy i poprawiają wyniki w trudnych warunkach, takich jak ściernisko po rzepaku czy rozdrabnianie roślin okrywowych.
Wybór odpowiedniego wału
Ostatnim, lecz nie mniej istotnym aspektem jest dobór wału. W bronie talerzowej wał pełni funkcję regulacji głębokości pracy talerzy, a także wyrównuje i zagęszcza wierzchnią warstwę gleby. Dzięki temu wilgoć zostaje zatrzymana w ziemi, co tworzy korzystne warunki do kiełkowania nasion samosiewów i chwastów. Dobór wału jest kwestią indywidualną, uzależnioną od rodzaju gleby na polu. Eksperci zalecają stosowanie lżejszych wałów na ziemiach lekkich, aby zapewnić skuteczny przepływ gleby bez ograniczania prędkości pracy. Wały takie jak strunowe i pierścieniowe sprawdzą się doskonale. Natomiast na glebach ciężkich i zwięzłych, gdzie często występują bryły, warto zastosować cięższe wały o agresywnym profilu roboczym, takie jak wały gumowe, Packer czy blaszane. Takie wały skutecznie rozdrabniają bryły i wyrównują powierzchnię pola. Najbardziej uniwersalnym rozwiązaniem jest podwójny wał U-ring, który jest wszechstronny i daje bardzo dobre wyniki. Ten wał najlepiej sprawdza się w bronach talerzowych zamontowanych za osią jezdną, dostępnych w modelach Rolmako U652, U671 oraz SpeedCutter.
Jaką bronę talerzową wybrać? Podsumowanie
Bez maszyn rolniczych praca na gospodarstwie byłaby niezwykle trudna i wymagająca. Współcześnie rolnicy mają do dyspozycji wiele narzędzi, a jednym z najważniejszych jest brona talerzowa. Jest to niezwykle wszechstronne urządzenie podczepiane do ciągnika, które umożliwia właściwe przygotowanie gleby, eliminację uporczywych chwastów i mieszanie ziemi z nawozem.
Aby brona talerzowa była jak najbardziej efektywna, przed jej zakupem należy rozważyć kilka istotnych kwestii:
– moc posiadanego ciągnika,
– szerokość brony talerzowej,
– rozstaw i rozmiar talerzy,
– odpowiedni wał doprawiający.
Wybór brony talerzowej od renomowanego producenta
Wybór brony talerzowej powinien być dostosowany do mocy ciągnika oraz rodzaju gleby. Na twardych i suchych ziemiach najlepiej sprawdzą się maszyny o dużej sile nacisku na każdy element roboczy, takie jak Rolmako U652 i U671. Należy także uwzględnić rodzaj planowanych prac, specyfikę upraw i wielkość pola. Od tych czynników zależy rozmiar i rozstaw talerzy. Brony talerzowe nie nadają się do stosowania na glebach z dużą ilością perzu, ponieważ mogą prowadzić do większego zachwaszczenia. W takim przypadku lepszym rozwiązaniem będzie użycie kultywatora uprawowego.
Średnica talerzy, kąt natarcia i nacisk na glebę mają kluczowe znaczenie dla uniwersalności brony talerzowej. Mniejsze talerze o średnicy około 510 mm są odpowiednie do płytkiej uprawy i zrywania ścierniska, podczas gdy większe lepiej radzą sobie z głębszą uprawą. Uniwersalne rozwiązanie stanowi talerz o średnicy 560 mm, stosowany w bronach U693 i U652. Talerze te nadają się zarówno do płytkiej uprawy, jak i głębszej pracy, np. mieszania obornika czy wapna. Talerz o średnicy 620 mm w bronie U671 z agresywnym kątem natarcia jest idealny do podcinania kukurydzy.
Więcej o Rolmako na FB facebook.com/rolmako oraz na stronie www.rolmako.pl
