Aby zapewnić nasionom optymalne warunki do kiełkowania, niezbędne jest dostarczenie im odpowiedniej ilości wody, ciepła i powietrza. Te potrzeby spełnia uprawa przedsiewna, która dodatkowo powinna zadbać o uzyskanie właściwej, gruzełkowatej struktury wierzchniej warstwy gleby. Dobre przygotowanie podłoża ma kluczowe znaczenie dla jego zdolności do zatrzymywania wody opadowej, co wpływa na retencję ziemi.
Wprowadzenie
Starannie przygotowane pole pod zasiew jest fundamentem dla prawidłowego rozwoju plonów. Zrozumienie i uwzględnienie zależności między właściwościami siedliska, a efektywnością produkcji jest kluczowe dla maksymalizacji korzyści ekonomicznych gospodarstwa. Dobre podłoże do siewu nasion charakteryzuje się odpowiednią strukturą gleby, która nie jest nadmiernie zagęszczona, ale odpowiednio przygotowana zgodnie z rodzajem ziemi. Ważne jest znalezienie równowagi między zapobieganiem nadmiernemu osuszaniu, a umożliwieniem swobodnego odprowadzania nadmiaru wody opadowej.
Czym jest uprawa przedsiewna?
Proces przemiany małego nasionka w roślinę gotową do dalszej sprzedaży lub przetworzenia jest długi i skomplikowany. Kluczowym elementem tego procesu jest odpowiednie przygotowanie gleby. Na czym polega uprawa przedsiewna? Jakie maszyny warto wykorzystać w tym procesie? I dlaczego jest on tak istotny?
Uprawa przedsiewna obejmuje różnorodne działania z użyciem zaawansowanych maszyn rolniczych. Celem tych poczynań jest stworzenie optymalnych warunków do wzrostu i rozwoju wybranych roślin. Jest to także sposób na zapewnienie odpowiedniego stanu gleby oraz zagwarantowanie roślinom dostępu do wody, tlenu i niezbędnych składników odżywczych. Wszystkie te czynności poprawiają możliwości rozwoju systemu korzeniowego roślin, co sprawia, że uprawa staje się bardziej efektywna.
Uprawa przedsiewna jako fundament obfitych plonów
Staranna uprawa gleby przed siewem jest kluczowa dla terminowych i równomiernych wschodów roślin. Szybkie kiełkowanie oraz właściwy rozwój w początkowej fazie są niezbędne do osiągnięcia wysokich plonów. Przed siewem pole powinno być jednolicie uprawione na całej powierzchni, zachowując odpowiednią strukturę gleby. Doskonałym rozwiązaniem są bierne agregaty uprawowe, które łączą w sobie różne narzędzia, umożliwiając uprawę nawet najcięższych ziem w jednym przejeździe po orce. W porównaniu do agregatów aktywnych wymagają one mniejszej mocy, a ich praca jest bardziej efektywna. Idealna maszyna powinna utrzymywać stałą głębokość pracy, równomiernie kruszyć bryły, wyrównywać powierzchnię oraz konsolidować uprawioną glebę.
Głębokość uprawy powinna odpowiadać głębokości siewu
Przedsiewne przygotowanie gleby powinno być wykonane na głębokość odpowiadającą głębokości siewu nasion, co ma duże znaczenie dla szybkości i równomierności wschodów roślin. Głębokość ta jest dostosowana do wielkości nasion, ilości zgromadzonych w nich substancji odżywczych, sposobu kiełkowania i wschodów oraz zapotrzebowania roślin na wodę podczas pęcznienia i na tlen w czasie biochemicznych przemian związków zapasowych. Na przykład, burak wymaga płytkiego siewu na głębokość 2-3 cm, gdyż jego kiełki mają niewielką siłę przebicia gleby, szczególnie przy tendencji do jej zlewania. Podobnie głęboko powinno być wykonane przedsiewne przygotowanie ziemi dla drobnych nasion rzepaku, lucerny czy zbóż. Natomiast dla większych nasion, jak kukurydza, kapilary powinny być zamknięte na głębokości 5 cm na glebach zwięzłych i wilgotnych oraz na 7-8 cm na ziemiach lżejszych i suchych.
Typowe błędy w uprawie przedsiewnej
Wiosną, podczas przygotowywania gleby do siewu, często popełniane są błędy, które obniżają plon roślin. Przedwczesne rozpoczęcie prac przy nadmiernej wilgotności ziemi, czyli bez odpowiedniej nośności, prowadzi do powstawania głębokich kolein po kołach maszyn i ciągników. W tych miejscach niszczona jest struktura gleby, co znacząco ogranicza kiełkowanie nasion i rozwój roślin. Innym błędem jest nadmierna liczba uprawek lub zbyt duża prędkość robocza, a także stosowanie aktywnych maszyn uprawowych na lekkich ziemiach, co powoduje jej rozpylenie, sprzyjające erozji i zaskorupieniu. Zbyt głęboka uprawa przedsiewna jest również wadliwa, ponieważ prowadzi do zniszczenia kapilarnego systemu podsiąkania wody, co skutkuje przesuszeniem gleby i utrudnionym kiełkowaniem nasion. Ziemia bezpośrednio otaczająca nasiona musi mieć drobną strukturę gruzełkowatą, a wierzchnia warstwa powinna być gruboziarnista, co zapewnia dopływ powietrza do kiełkujących nasion oraz szybkie ogrzewanie się zewnętrznej struktury podłoża.
Dobrze przygotowana gleba pod siew
Aby nasiona miały najlepsze warunki do kiełkowania i wzrostu, powinny być umieszczone na wilgotnej, stabilnej warstwie gleby, przykrytej gruzełkowatą, pulchną, ale nie zbyt rozdrobnioną warstwą. Ta wierzchnia warstwa powinna być ciepła i dobrze napowietrzona, aby zapewnić nasionom dostęp do powietrza. Rozdrobnienie gleby musi być dostosowane do jej rodzaju tak, aby mogła wchłaniać nawet niewielkie ilości wody, jednocześnie umożliwiając roślinom łatwe wydostanie się na powierzchnię i zapobiegając zaskorupianiu się ziemi po opadach deszczu. Przesadnie rozdrobniona gleba może się zaskorupić po opadach, co utrudni wschody. Dlatego powierzchnia ziemi powinna być pokryta gruzełkami o średnicy 0,5-2,5 mm, co zapobiega tworzeniu się skorupy. Optymalne zagęszczenie gleby pod nasionami wynosi 1,4-1,5 g/cm³, co odpowiada porowatości sprzyjającej roślinom. Taka struktura ziemi przyspiesza wschody i zwiększa procent nasion, które wzejdą.
Ważność głębszych warstw gleby dla wschodów
Podczas wiosennej uprawy kluczowe jest nie tylko odpowiednie rozdrobnienie wierzchniej warstwy gleby, ale także utrzymanie głębszych warstw w stanie nienaruszonym. Te warstwy, uformowane przez procesy strukturotwórcze w zaoranej ziemi, zapewniają optymalne warunki zarówno dla wschodów, jak i dalszego wzrostu roślin. W fazie kiełkowania umożliwiają dobre zaopatrzenie nasion w wodę, a później wspierają rozwój systemu korzeniowego. Aby osiągnąć te warunki, ważny jest właściwy dobór i użycie narzędzi do uprawy przedsiewnej.
Błędy w doborze narzędzi i technik agrotechnicznych
Niewłaściwy wybór narzędzi lub błędy w technikach uprawy mogą prowadzić do nierówności na polu, złego kopiowania powierzchni i powstawania kolein po maszynach. Skutkuje to trudnościami w spulchnieniu gleby na odpowiednią głębokość siewu, co często wymaga głębszej uprawy. W efekcie nasiona są umieszczane na wtórnie zagęszczonej warstwie ziemi z uszkodzonym podsiąkaniem wody, co opóźnia i nierównomiernie rozkłada wschody.
Tyle zabiegów, ile potrzeba
W technologii uprawy przedsiewnej kluczowa jest zasada: „tyle zabiegów, ile konieczne”. Ta zasada nabiera szczególnego znaczenia przy braku opadów. Optymalnym rozwiązaniem jest wykonanie tylko jednego przejazdu agregatem do uprawy przedsiewnej tuż przed siewem. Błąd agrotechniczny, polegający na nie wyrównaniu pola po orce jesienią, może być kosztowny, ponieważ wyrównanie powierzchni pola wymaga wielu przejazdów. Każdy z nich zagęszcza glebę w koleinach, a różna jej wilgotność na głębokości siewu wynikająca z luźnej i przesuszonej ziemi w bruzdach między skibami dodatkowo komplikuje sytuację. Odbudowa systemu podsiąkania wody glebowej w tych miejscach może być wręcz niemożliwa, jeśli wystąpi wiosenna susza.
Uprawa, a wilgotność gleby
Na glebach lekkich uprawa powinna być uproszczona, szczególnie w trudnych warunkach wilgotnościowych. Ziemie ciężkie i bardzo ciężkie są trudne w obróbce, ponieważ optymalna wilgotność trwa krótko. Uprawa takich gleb jest trudna zarówno przy niskiej, jak i nadmiernej wilgotności, co prowadzi do niszczenia ich struktury. Wiosenne uprawy na takich polach należy rozpoczynać wcześnie od włókowania lub płytkiej uprawy ukośnie do kierunku orki. Przygotowanie gleby do siewu wykonuje się agregatem z sekcją spulchniającą wyposażoną w zęby sztywne oraz wałem uprawowym. Wjazd na zbyt wilgotne pole rozsiewaczem nawozu powoduje powstawanie głębokich kolein, które trudno wyrównać, a rośliny w tych miejscach rozwijają się z trudem. Uprawa gleby powinna być wykonywana przy wilgotności sprzyjającej jej kruszeniu, a nie deformacji plastycznej. W przypadku roślin ozimych pierwsze nawożenie wiosenne powinno być wykonane jeszcze na zamarznięty grunt.
Uproszczenia uprawowe w warunkach suszy
W warunkach suszy na znaczeniu zyskuje uprawa bezorkowa. Metody te sprzyjają wzrostowi materii organicznej oraz rozwojowi mikroorganizmów, co poprawia strukturę gleby, wpływa na lepszą infiltrację wody opadowej i jej zatrzymanie w podłożu. Przedstawione powyżej wymagania agrotechniczne, które technika rolnicza musi spełniać, stanowią również podstawowe wymagania dla agregatów do uprawy przedsiewnej. Najwyższe wymagania techniczne do uprawy przedsiewnej stawia siew punktowy, zwłaszcza siew buraka cukrowego. Można przyjąć za pewnik, że jeśli agregat do uprawy przedsiewnej spełnia wymagania siewu punktowego buraków cukrowych, to będzie również odpowiedni do przygotowania gleby przed siewem innych roślin.
Wybór odpowiedniego agregatu uprawowego
Podobnie jak w przypadku innych maszyn rolniczych, wybierając agregat uprawowy należy przede wszystkim uwzględnić wielkość gospodarstwa oraz moc ciągnika. W przypadku dużych gospodarstw warto zainwestować w większy agregat z wieloma narzędziami roboczymi, który umożliwi szybkie i efektywne wykonanie prac. Takie urządzenie pozwalaja na dokładną pracę przy regulacji stosunku wodno-powietrznego w glebie, co czyni je idealnym tam, gdzie można je zastosować. Moc silnika ciągnika również odgrywa kluczową rolę przy wyborze agregatu. Ważne jest także, aby dopasować maszynę do rodzaju ziemi i rodzaju wysiewanych roślin. Każda uprawa ma swoje specyficzne wymagania glebowe, dlatego istotne jest, aby dobrać odpowiedni sprzęt. Na przykład rzepak ozimy wymaga płytkiej uprawy gleby, podczas gdy kukurydzę wysiewa się na większych głębokościach.
Jakie maszyny warto wykorzystać?
Przygotowanie gleby przed siewem najlepiej przeprowadzać za pomocą nowoczesnych maszyn rolniczych. Jednymi z najbardziej efektywnych urządzeń są wielozadaniowe agregaty uprawowe, które skracają czas pracy i zwiększają efektywność jednego przejazdu. Maszyny te nadają się do różnych typów gleby i roślin. W ofercie Rolmako znajdują się uniwersalne agregaty uprawowe, takie jak kultywator przedsiewny VibroStar U445, kompaktowy agregat uprawowy U684 oraz agregaty talerzowe modele U693 i U652. Są one przeznaczone do większych gospodarstw i dzięki różnorodnym narzędziom uprawowym oraz dużym możliwościom konfiguracji doskonale przygotowują łoże siewne w jednym przejeździe. Model U 445 można łączyć z wałami przedsiewnymi typu Cambridge, a model U684 z siewnikiem zbożowym dowolnego producenta, co pozwala na jednoczesną uprawę i siew. Dla małych i średnich gospodarstw Rolmako proponuje modele uprawowo-siewne U382, U659 oraz agregat talerzowy U693 ze sprzęgiem do siewnika. Mniejsze gospodarstwa powinny wybierać bardziej uniwersalne maszyny, które sprawdzą się nie tylko w uprawach przedsiewnych.
Co wziąć pod uwagę przy wyborze agregatu uprawowego?
Agregat uprawowy jest kluczowy dla właściwego przygotowania gleby pod siew, co bezpośrednio wpływa na jakość plonów. W ofercie Rolmako dostępne są różne modele agregatów, jednak przy ich wyborze należy zwrócić uwagę na rodzaj ziemi i powierzchnię działki. Na glebach ciężkich najlepiej sprawdzą się masywne i uniwersalne agregaty talerzowe lub ciężkie kompaktowe agregaty uprawowe, które skutecznie spulchniają ziemię. Na glebach lekkich i piaszczystych lepiej sprawdzą się agregaty zębowe, które są idealne do upraw przedsiewnych. Ważna jest również szerokość robocza agregatu, która powinna być dostosowana do wielkości działki – większe powierzchnie wymagają szerszych maszyn, a mniejsze mogą być obrabiane przez agregaty o mniejszej szerokości roboczej.
Agregaty z sekcją talerzową
Brony talerzowe dobrze mieszają glebę i mają stosunkowo niewielkie zapotrzebowanie na moc. Nadają się do pól z dużą ilością resztek pożniwnych i są wykorzystywane zarówno w uprawie klasycznej, jak i uproszczonej. Sekcje uprawowe sprawdzają się również na cięższych glebach. Agregaty talerzowe wymagają jednak ciągników o wyższej mocy i większym udźwigu podnośnika. Niezbędnym wyposażeniem są wały ugniatające, takie jak wały strunowe, pierścieniowe czy gumowe.
Agregaty z sekcją zębową
Sekcje zębowe obejmują kultywatory wyposażone w zęby sprężynowe z włóką i wałem strunowym, co jest zalecane do upraw przedsiewnych na lekkich i piaszczystych glebach. Na cięższe ziemie stosuje się zęby sprężynowe o grubszym przekroju, wzmocnione dodatkową sprężyną. W przypadku zbyt wilgotnych gleb sprężyste zęby mogą pogarszać ich strukturę, dlatego na polach z dużą ilością resztek pożniwnych lepiej sprawdzą się kultywatory z prostymi zębami, które minimalizują ryzyko zaczepiania się resztek roślin. Kultywatory mają niższą cenę i mniejszą masę niż agregaty talerzowe.
Wybór między sekcją talerzową, a zębową
Podsumowując, agregaty rolnicze mogą być wyposażone w sekcje talerzowe lub zębowe. Oba typy maszyn oszczędzają czas na polu, ale nie każde ostrze radzi sobie z uprawą ciężkiej gleby. Agregaty talerzowe są bardziej uniwersalne i dobrze radzą sobie na ziemiach z dużą ilością resztek roślin, jednak są cięższe i wymagają mocniejszych ciągników. Agregaty zębowe są lżejsze i idealne do upraw przedsiewnych, choć mają mniej zastosowań. W przypadku wątpliwości, który sprzęt wybrać, warto skonsultować się z ekspertami Rolmako.
Agregat uprawowy nie tylko do przedsiewnych zadań
Uniwersalny kultywator Rolmako U497 to wszechstronna maszyna, która może pełnić funkcję zarówno agregatu do upraw przedsiewnych, jak i pełnowartościowego urządzenia do obróbki ścierniska. Posiada 4-belki z mocnymi zespołami roboczymi wyposażonymi w zęby SW 70×12 mm (opcjonalnie ST 90×13 mm), co sprawia, że doskonale sprawdza się na glebach lekkich, średnich i ciężkich. Dzięki odpowiedniej długości konstrukcji maszyna ta zapewnia dużą przepustowość podczas pracy. Uniwersalne zęby umożliwiają zarówno głębokie spulchnianie gleby, jak i płytką obróbkę ścierniska, co pozwala rolnikom optymalnie wykorzystać maszynę w różnych zabiegach. Wprowadzenie modelu U497 było odpowiedzią na rynkowe zapotrzebowanie na maszynę, która mogłaby skutecznie przygotowywać ziemię przed siewem oraz przetwarzać ściernisko po zbiorach – wszystko to jednym kultywatorem.
Maszyny Rolmako do upraw przedsiewnych
Przy wyborze agregatu uprawowego warto uwzględnić typ posiadanego ciągnika, rodzaj gleby oraz uprawiane rośliny. Każdy komponent maszyny ma swoje specyficzne zadania. Rolmako oferuje szeroką gamę urządzeń do upraw przedsiewnych:
– Agregat uprawowy U382
– Agregat uprawowo-siewny U659
– Półzawieszany kultywator przedsiewny VibroStar U445
– Kompaktowy agregat uprawowy U684
– Agregat talerzowy U693
– Brona talerzowa U652
– Kultywator przedsiewno-podorywkowy U497
– System łączenia narzędzi BigField
Jakość agregatów uprawowych
Niezależnie od wybranego typu agregatu kluczowe jest zwrócenie uwagi na jego jakość. Inwestycja w solidny, wytrzymały i trwały sprzęt zapewni długotrwałe użytkowanie. Warto również rozważyć dostępność i koszt części zamiennych, które z pewnością będą potrzebne w przyszłości. Polecamy agregaty uprawowe Rolmako produkowane z użyciem najnowocześniejszych technologii oraz wysokiej jakości stali konstrukcyjnej S500 i S700, a także elementów roboczych od renomowanych dostawców. Maszyny Rolmako gwarantują nie tylko wysoką jakość i długowieczność, ale także dostępność części zamiennych.
Podsumowanie
Końcówka lata i początek jesieni to okres przygotowań do kolejnego sezonu upraw. W tym czasie warto skupić się na starannym przygotowaniu gleby pod zasiew oraz odpowiednim zaplanowaniu sprzętu do uprawy. Rolmako oferuje szeroką gamę maszyn uprawowych, co ułatwia wybór odpowiedniego agregatu, zależnie od mocy ciągnika i wielkości zasiewanego areału. Najczęściej stosowane sekcje w agregatach to talerzowe i zębowe. Każdy typ ma swoje zalety, a wybór odpowiedniego zależy od rodzaju gleby i uprawianych roślin. Rolnicy często decydują się na oba warianty, ponieważ doskonale się uzupełniają. W przypadku wątpliwości warto skonsultować się ze specjalistami z Rolmako, którzy pomogą dobrać najlepsze rozwiązanie.
Więcej o Rolmako na FB facebook.com/rolmako oraz na stronie www.rolmako.pl